ស្តេចសៀមភិតភ័យលែងយក «ព្រះបដិមាព្រះគោ» ក្រោយយល់សុបិន
ស្តេចសៀមភិតភ័យលែងយក «ព្រះបដិមាព្រះគោ» ក្រោយយល់សុបិន
ព្រះរាជាសៀមមួយព្រះអង្គដែលបានស្នងរាជ្យមានព្រះនាមថា ព្រះចៅរាមា បើតាមពង្សាវតាខ្មែរហៅថា ចៅសំភ្យាចាន់ បានសោយរាជ្យក្នុងឆ្នាំ១៣៨៨ ។ ព្រះរាជាអង្គនេះ មានព្រះទ័យលោកភលន់ ចង់វាតទីទឹកដីណាស់ ក៏ចាត់ឲ្យកេណ្ឌទ័ពជាច្រើន ចាត់ឲ្យព្រះរាជបុត្រព្រះនាមព្រះឥន្ទ្រារាជាកាន់ រួចបានបញ្ជាឲ្យចេញមកវាយដណ្តើមព្រះរាជាណាចក្រខេមរាខ្មែរ ឬព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សព្វថ្ងៃ នេះបើយោងតាមការសិក្សារវាងឆ្នាំ ១៣៥៧ រហូតមកដល់ឆ្នាំ ១៣៩៤ ។
តបទៅនឹងមហិច្ឆតារបស់សៀម ព្រះរាជាខ្មែរ បានរៀបចំកងទ័ពជាង៤កង ដាក់ក្រោមបញ្ជារបស់ពញាកែវ ពញាតី ត្រូវជាចៅពញាយ៉ាត(ជាប់សាច់រាជវង្ស) និងចៅហ្វ៊ាទល្ហៈ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ឲ្យទប់ទល់នឹងទ័ពសៀម ។ សៀមបើកការវាយប្រហារ៣ដងផ្ទួនៗគ្នាយ៉ាងសាហាវ ក្នុងពេលតែមួយ ប៉ុន្តែការទប់ទល់ពីសំណាក់កងទ័ពរបស់ខ្មែរ ដ៏អង់អាចខ្លាហានណាស់ដែរ ធ្វើអោយទ័ពសៀមរងរបួសយ៉ាងដំណំ ព្រោះប្រជាជនជួយគប់ដុំថ្មចេញពីជញ្ជាំងមក ។ ទ័ពសៀមបានព័ទ្ធរាជធានីខ្មែរ អស់ពេល៧ខែ តែធ្វើអ្វីមិនបាន ។
ពេលនោះស្តេចសៀមធ្វើកលល្បិច ធ្វើជាចោទទាហានខ្លួន៦នាក់ថា បានប្រព្រឹត្តខុសឲ្យគេដាក់ទ័ណ្ឌកម្មដោយវាយនឹងរំពាត់ផ្តៅ ម្នាក់៥០រំពាត់ នៅមុខទ័ពខ្មែរ ។ យប់ឡើងគេឃើញទ័ពសៀមទាំង៦នាក់នោះ មានគូសសញ្ញាជើងក្អែកលើថ្ងាស់ផង មកបង្ហាញខ្លួននឹងមុខកំផែងទ្វារ ហើយនិយាយថា ស្តេចសៀមអយុត្តិធម៌ ដាក់ទោសពួកគេមិនត្រឹមត្រូវ ពួកគេអាចរត់ចេញមកបាន ដោយសារកាច់បំបាក់ខ្មោះ ហើយពួកគេសូមបម្រើខ្មែរ ដើម្បីសងសឹកនឹងស្តេចសៀមវិញ
ទ័ពខ្មែរបាននាំអ្នកទាំង៦នាក់នោះទៅចូលគាល់ព្រះរាជា ហើយនៅពេលដែលព្រះរាជា កំពុងព្រះសណ្តាប់តាមរបាយការណ៍របស់ពួកនោះ មានមន្ត្រីមួយរូបបានមករាយការណ៍ថ្វាយព្រះអង្គថា ពួកសៀមទើបតែលើកឬស្សីមួយដើមនៅចំពីមុខច្រកទ្វារកំផែងខាងលិច ដើមឬស្សីនោះ មានដោតក្បាលអ្នកយាម ដែលប្រហែសធ្វើឲ្យអ្នកទោសទាំង៦នោះរត់រួច ។
ព្រះរាជារឹតតែជឿលើរឿងទាំងអស់នេះ កាន់តែជឿថែមទៀតនៅពេលប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក ក្នុងចំណោមអ្នកទាំង៦មាន២នាក់បានស្លាប់ ។ ទ្រង់បានឲ្យរង្វាន់៤នាក់ដែលនៅសល់ ហើយបានឲ្យនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រី យកចិត្តទុកដាក់ថែទាំថែមទៀត ។ ពួកនេះបានចូលរួមប្រយុទ្ធក្នុងជួរទ័ពខ្មែរប្រឆាំងនឹងសៀមគ្រប់លើក ហើយបានបង្ហាញស្នាដៃជាច្រើន ធ្វើឲ្យមេកងខ្មែររបស់ក្រុមពួកគេទុកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង។ ប៉ុន្តែរាល់ពេលដែល ទ័ពខ្មែររៀបចំធ្វើប្រតិបត្តិការម្តងៗ ពួកនេះតែងតែសរសេរលិខិតផ្តល់ព័ត៌មានអំពីថ្ងៃខែទីកន្លែង និងពេលប្រតិបត្តិការ ចងជាប់ជាមួយព្រួញ រួចបាញ់ទៅក្នុងជំរំទ័ពសៀមជានិច្ច ។
ថ្ងៃមួយការប្រយុទ្ធចាប់ផ្តើមតាំងពីព្រឹកព្រលឹមរហូតដល់ល្ងាច ធ្វើឲ្យទាហានទាំងសងខាងស្លាប់ពេញសមរគូមិ ស្រាប់តែពួកសៀមទាំង៤នាក់ ដោយមានការជួយពីពញាកែវ និងពញាតី (ខ្សែរាជវង្សខ្មែរដែលត្រូវបានគេបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យក្បត់) បើកទ្វារកំផែងខាងលិចឱ្យខ្មាំងចូល។ ពួកសៀមទាំង៤ត្រូវបានសំលាប់នៅនឹងកន្លែងដែរ ប៉ុន្តែអ្វីៗហាក់ដូចជាយឺតពេលទៅហើយ ពួកសៀមក៏ដណ្តើមបានរាជធានីពេលនោះទៅ ។ ព្រះរាជាខ្មែរ ក៏ត្រូវទ័ពសៀមធ្វើគត ខ្មែរត្រូវដាក់អាវុធចុះចាញ់ នៅក្នុងឆ្នាំ១៣៩៤ ។
សៀមបានចាប់មន្ត្រីនាម៉ឺនជាច្រើនធ្វើជាឈ្លើយសឹក ប៉ុន្តែមានអ្នកមួយចំនួនក៏រត់រួចផងដែរដូចជា ចៅពញាយ៉ាត និងពួកព្រាហ្មណ៍បុរោហិត ដោយនាំយកព្រះខ័នរាជ្យ លំពែងរាជរបស់តាចាយ និងកេតនភណ្ឌរបស់រាជានិយមខ្មែរ ទៅជាមួយផង ។ ស្តេចសៀមក៏បានសោយរាជ្យព្រះនាមថា ឥន្ទ្រារាជា ។ ក្រោយអភិសេកឡើងជាស្តេចបានបន្តិចព្រះរាជាសៀមអង្គនេះបាន យាងកាត់មហាប្រាសាទ ទ្រង់នឹងឆ្ងល់ ក៏សួរថា ហេតុអ្វីក៏ព្រះរាជតំណាក់ដ៏ល្អនេះមានបន្ទប់ច្រើនម្លេះ ? ពេលនោះមន្ត្រីខ្មែរម្នាក់បានទូលថ្វាយថា បន្ទប់ទាំងអស់នោះគឺសម្រាប់ទទួលរាជបុត្ររបស់ស្តេច សាមន្តរាជ ទាំងឡាយដែលត្រូវបញ្ជូនមកកាន់វាំងកម្ពុជា ។
ស្តេចសៀមក៏ប្រទះឃើញព្រះគោ ស្តេចសៀមសួរថា តើជាអ្វី ? មន្ត្រីខ្មែរម្នាក់បានទូលថ្វាយថា ព្រះបដិមាព្រះគោ សាងឡើងតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ក្នុងសម័យកម្ពុជាជាប្រទេស មហាអំណាចសម្រាប់ ដាក់គម្ពីព្រះត្រៃបិតក ។ គេគោរពបូជាព្រះគោនេះ ហើយចាត់ទុក ថា ជាព្រះផ្នូលនៃព្រះរាជាណាចក្រ ។ ស្តេចសៀមពេញចិត្តនឹងចម្លើយនេះណាស់ ហើយនៅពេលដែលយាងត្រឡប់ទៅស្រុកសៀមវិញ ទ្រង់បាននាំយកព្រះគោនោះ និងព្រះពុទ្ធិបដិមាជាច្រើនដែលសាងពីមាស និងប្រាក់ យកទៅជាមួយផង ។ ទ្រង់ក៏បាន នាំទៅផងដែរនូវអ្នកកាន់សាសនាខ្មែរ ពួកក្បត់ពញាកែវ ពញាតី និងអ្នកស្រុក ជាឈ្លើយសឹកចំនួន៧ម៉ឺននាក់ ។
ចំណែកព្រះឥន្ទ្រារាជាដែលស្តេចសៀមឱ្យមកគ្រងរាជនៅរាជធានីខ្មែរវិញ បានរកឃើញ កេតនភណ្ឌរាជានិយមខ្មែរឃើញ ព្រោះថា បើគ្មានវត្ថុទាំងអស់នោះទេ គេមិនអាចសោយរាជពេញលក្ខណៈជាព្រះរាជាបានឡើយ ។ ដោយភ័យខ្លាចគេលួចទៅវិញ ទ្រង់ថា នឹងពិចារណារបញ្ជូនវត្ថុនោះទៅអយុធ្យា ស្រាប់តែផ្គរលាន់រំពងឡើង ហើយភ្លៀងក៏បង្អុរធ្លាក់មកយ៉ាងខ្លាំង ពេញមួយរាត្រី មុនថ្ងៃដែលត្រូវបញ្ជូនចេញពីរាជធានីឥន្ទបត្ត (អង្គរធំបច្ចុប្បន្ន) ធ្វើឲ្យស្តេចសៀមអង្គនោះភិតភ័យ ហើយទ្រង់សុបិនថា មានអតីតព្រះរាជាខ្មែរមួយអង្គមកគង់ពីលើ ហើយព្រមានព្រះរាជាសៀមនោះថា នឹងធ្វើបាបព្រះអង្គ បើព្រះអង្គបញ្ចូនកេតភណ្ឌទាំងនោះទៅស្រុកសៀមមែន ។ ព្រះអង្គភ័យខ្លាចក៏សម្រេចទុកកេតភណ្ឌទាំងនោះ នៅរាជធានីនឹងឥន្ទបត្តវិញទៅ ៕
(សូមបញ្ជាក់ថា ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរនេះបើតាម បានដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ អាដេម៉ារ ឡឺក្លែរ ត្រង់ទំព័រ១៨២ ដល់១៨៧)
Post a Comment